Opgepompte siliconenborsten. Oostblokdames die verkrampt naar het plafond staren, zo van: “mijn god, hoe krijg ik dàt naar binnen”. Er wordt ongelooflijk veel porno geproduceerd en het gros ervan is goedkope ellende. Daar gaan we het dus niet over hebben. Ook niet over ‘leuke’ films met lachwekkende titels als ‘Royal Ass Force’, ‘Lord of the strings’, ‘In Diana Jones’ en ‘Totall rectall’. Goed, léuke porno dus. De vraag is alleen: wat is leuk? Dan kom je al gauw bij de zogeheten vrouwvriendelijke films. En dat betekent niet – laten we dat misverstand meteen uit de wereld helpen – dat er bij wijze van spreken alleen in wordt gestreeld en getongd. Daar hebben we soft-erotische, romantische films voor. Porno is porno, laten we wel wezen.
Vrouwvriendelijk? Vrouw en erotiek? We gaan op onderzoek…

Supersoft

“Vrouwvriendelijk hoeft niet supersoft te zijn,” vindt ook Esther Suyker van de Amsterdamse winkel Female & Partners. “Je hebt ook porno met hardere scènes die voor vrouwvriendelijk door kan gaan. Dat is namelijk erg afhankelijk van je persoonlijke smaak.” Kijk, vind je anale sex een pijnlijke aangelegenheid, dan kun je dat als vrouwonvriendelijk ervaren. Maar als je ervan houdt is het een ander verhaal. Het gaat er bij vrouwvriendelijk niet om wàt er wordt gedaan, maar vooral: hóe. En: hoe en waar is het gefilmd? Esther Suyker: “Vrouwonvriendelijke films bestaat uit bijna alleen maar inzoom-shots, de meeste vrouwen willen ook de sfeer eromheen zien.” Als voorbeeld van leuke, vrouwvriendelijke films noemt Suyker die van de regiseurs Andrew Blake en Michael Ninn. “Zij steken met kop en schouders boven de massa uit,” vertelt ze. “Er is meer geld in hun films gestoken. Het zijn mooie films. De locaties zijn mooi, de vrouwen zijn mooi. En de mannen zijn mooi, geen types met matjes en lovehandels. De films van Ninn en Blake zijn kunstzinnig, niet gefocust op het hele inzoomen. De films hebben sfeer.”Er is wel verschil tussen Ninn en Blake: in de films van Ninn komt wat hardere sex voor.

Hou die Denen in de gaten!

De films van deze regisseurs zijn geschikt voor beginners. Toch houden ook mensen die vaker porno kijken ervan. “Maar ze zijn een stuk rustiger dan de gemiddelde pornofilm,” lacht Esther Suyker. “En dat is een reden waarom sommige vrouwen ze te soft en te gestileerd vinden.” Hen zou ze de nieuwe films uit Denemarken willen aanraden: ‘Constance’ van Knud Vesterskov en ‘Pink prison’ van Lene Borglum. “Heel mooi, supergoeie mannen erin, en met wat meer actie. Het zijn allebei toppers. Hou ze in de gaten, de Denen, want ze zijn nieuw en hot.” Cameron Grant is ook een regisseur die aardige films maakt, vindt Esther, hoewel hij een stapje verder gaat in expliciete sex. “Maar het is nog lang geen hardcore.”

Hanni Jagtman van het erotische postorderbedrijf Mail & Femail noemt in één adem dezelfde regisseurs als haar wordt gevraagd naar leuke prono. Nou ja, de vrouwen in de films van Blake vindt ze doorgaans ijskonijnen. Barbiepoppen in een Playboy-achtig decor. Maar over de films als ‘Erotic illusions’ van Cameron Grant, ‘Constance’ en ‘Pink prison’ is ze goed te spreken. “In deze films gaat het om echte mensen, normale mensen zoals jij en ik, die zichtbaar lol hebben in waar ze mee bezig zijn. Bij porno gaat het uiteindelijk om: wat voor gevoel hou je eraan over, na het kijken? Je moet je niet gegeneerd voelen. Vrouwen hebben dat snel, dat ze denken: kan ik dat wel? Mag ik daar wel van genieten?” Ze haalt onderzoeken aan ( van Ellen Laan) waaruit is gebleken dat vrouwen fysiek erg opgewonden kunnen raken van iets waarvan ze emotioneel en rationeel vinden dat dat niet kan. “Bij de meeste porno ontbreekt elke subtiliteit. Het gaat om de cumshots. Het moet snel, hup klaarkomen, het zaad moet het liefst in het gezicht van de vrouw, dat willen mannen graag zien. Terwijl vrouwen juist afknappen als het sperma over het lijf wordt gespoten. Vrouwen willen het genieten zien. Het gaat ze niet per se om ‘het verhaal’, maar om de sfeer en hoe de vrouw eruitziet en zich gedraagt. Je moet je kunnen identificeren met haar.”

Zeg vrouwvriendelijk en je zegt Candid Royalle. Voor wie de naam niets zegt: we hebben het niet over een vaginale schimmelinfectie, wèl over de regisseuse, die als eerste op een vrouwvriendelijke manier ging filmen. Esther Suyker weet dat ze door een grote groep vrouwen wordt gewaardeerd, want: “Ze zijn soft en je ziet geen in en uitshots.” Zelf vindt ze ze te soft en gedateerd. “Een deel van haar collectie is erg jaren tachtig. Die kapsels, je lacht je dood. En schaamhaar tot ver in de liezen, hele bossen. Die tijd hebben we gehad.” Hanni Jagtman kent ook de andere kritieken op Candida Royalle: ze is geen goede regisseur, de scripts zijn niet echt goed en de acteurs zijn niet altijd even aangenaam om te zien. Toch vindt zij de films sympathiek. “Het is prettig dat Royalle zo toegewijd is aan de vrouw, een poging doet vanuit de vrouwelijke optiek een film te maken. Zeker voor vrouwen die niet eerder naar porno hebben gekeken is het een plezierige kennismaking.”

Onwijs goede sex daarna

Marijke(28): “We kijken wel eens naar Canal+. Ik vind het gênant om met z’n tweeën te kijken. Ik word er toch opgewonden van, maar eigenlijk wil ik niet toegeven dat het door die porno komt. Het heeft iets viezigs. Maar we hadden altijd wel onwijs goede sex daarna.”

Leuk voor vrouwen

Esther Suyker van Female & partners is ervan overtuigd dat het succes van Royalle, Ninn en Blake de rest van de pornowereld aan het denken zet, en ze ervan zal overtuigen dat ze meer geld in hun producties moeten steken. Het vrouwvriendelijke aandeel in de pornomarkt stijgt, maar mannen blijven de markt domineren. “Meer balans in de verhouding man/vrouw zou al een hele verbetering zijn.”

Dat is precies waar Hanni Jagtman op let als ze porno inkoopt: dat de porno niet per se is gericht op de lusten van de man. “Daar gaat het bij porno natuurlijk toch vaak om. Porno is vooral een commercieel product, gemaakt door mannen voor mannen. Er zijn maar weinig regisseurs die een idee hebben van wat leuk is voor rouwen.” De belangrijkste ontwikkeling van de laatste tien, vijftien jaar is dat vrouwen zich zijn gaan bemoeien met de sexbusiness, vertelt ze. Daardoor is de business toegankelijker geworden en het aanbod iets veranderd. “Maar ik denk niet dat we daardoor meer leuke porno krijgen. Aan de banden van Candida Royalle is amper nog te komen, ze zijn uit het fonds van de distributeur gehaald. Ik kan ze nog wel kopen, maar dan moet ik ze in grote hoeveelheden afnemen. Het punt is: er moet een afzetmarkt voor zijn en die is er niet echt. Vrouwen zijn gewoon geen ‘pornovreters’. Dat zullen ze ook niet worden. “Het gaat vrouwen om de kwaliteit, niet om de hoeveelheid. Los daarvan zijn er twee groepen vrouwen: vrouwen die van porno houden en vrouwen die er niet van houden.” zegt Jagtman. “Dat heeft niet per definitie te maken met feministische ideeën. Het vóelt gewoon niet prettig.” Zelf houdt ze bijvoorbeeld meer van taal, wordt ze eerder geprikkeld door te lezen dan te kijken.