In deel één van de Shespot-artikelenreeks Alles Wat Je Moet Weten Over Swingen; De Basics, legden we de basisprincipes van swingen uit: wat voor soort swing-avonden zijn er, waarom kiezen stellen ervoor om te swingen en wanneer moet je er wel of niet aan beginnen? In deel twee staat het begrip vertrouwen centraal. Vertrouwen is volgens (ervarings)deskundigen immers de kern van het goede verloop van een eerste (en de daaropvolgende) swingers-avonturen en is dus onmisbaar voor plezier en het behoud van een goede, stabiele relatie. Swingen ontstaat, zoals in deel één uitgelegd, volgens Tara en Ravi van Eromatch.com vanuit een diepgeworteld verlangen naar meer dan één partner; om dit van je geliefde te accepteren (of van elkaar), zal je sterk in je schoenen moeten staan en alle vertrouwen in je relatie moeten hebben om de jaloezie het niet van het plezier te laten winnen.
Wat is vertrouwen precies en hoe werkt het?
Volgens Van Dale betekent vertrouwen in letterlijke zin: “Geloof in iemands goede trouw en eerlijkheid.” Wanneer je echt op je partner vertrouwt, heeft diegene in het verleden laten zien dat hij of zij daad bij woord voegt en nooit iets zou doen om je opzettelijk te kwetsen. Een vertrouwensband in een relatie ga je pas aan in een later stadium (tenzij jullie voor de relatie al een hechte vriendschap hadden opgebouwd). Volgens wetenschappelijke website BBC Home bestaat liefde uit drie fases: (1) lust, (2) aantrekkingskracht en (3) hechten. Het is die laatste fase waarin de onzekerheid en lust die bij je initiële verliefdheid komt kijken inruilt voor een vertrouwensband; hechten. “De eerste rush van verliefdheid is over in dit stadium, maar daarentegen ontstaat een erg goede band met de partner. Het hormoon oxytocine speelt in dit stadium de belangrijkste rol”, leggen Eefje Sizoo, Carolien Bulte en Thomas Würdinger van het VUMC uit in Liefde en Liefdesverdriet, Fysiologische Verschijnselen. Tijdens de hechting verbind je je op een nieuwe manier met je partner doordat je de hormonen vasopressine en oxytocine aanmaakt, wat zorgt dat je herinneringen maakt en, als vanzelfsprekend, trouw wilt zijn. Vertrouwen in een liefdesrelatie gaat dus verder dan een vriendschappelijke band met iemand opbouwen. Je voelt je veilig, verbonden en je raakt gehecht aan je geliefde – andersom verwacht je hetzelfde. Vandaar dat ontrouw in een relatie, of de gedachte dat je partner ook aan een ander kan denken, zo’n pijn kan doen. “Bij swingers neemt dat vertrouwen juist toe omdat het niet onder de noemer van vreemdgaan staat en stellen kunnen hier openlijk hun gevoelens en fantasieën, naar elkaar toe en naar anderen, uiten. Dat kan zorgen voor een veel hechtere band tussen koppels”, zegt dating-informatiewebsite Date Visie. Dit brengt ons op het volgende punt.
Hoe kunnen we toch met een ander persoon vrijen, zonder dat het onze band beschadigt?
Wanneer jullie besluiten om te gaan swingen, kan het confronterend zijn om elkaar met een ander te zien. Je deelt jullie intiemste momenten ineens met vreemden en dat kan psychologische gevolgen hebben voor je zelfvertrouwen. Uiteraard kan dit voor iedereen verschillen. “Ieder mens ontwikkelt op zijn eigen unieke manier gevoelens van competentie en zelfvertrouwen waardoor […] verliefdheid en een afwijzing in de liefde andere uitwerkingen kunnen hebben”, legt cognitief neuropsycholoog Emilie Dolstra uit in haar thesis De Wetenschappelijke Kijk Op Verliefdheid; de Invloed van de Roze Wolk op Gedrag (2010). De enige duidelijke oplossing om het gevoel van afwijzing te voorkomen, is duidelijke afspraken maken. Plan in de periode voor jullie voor het eerst gaan swingen een serie gesprekken. Vertel elkaar open en eerlijk over wat jullie wensen te bereiken, waar jullie beiden behoefte aan hebben en wat absoluut een no-go is. Grenzen stellen is belangrijk, je aan die grenzen houden zo mogelijk nog belangrijker. Door deze wederzijdse duidelijkheid weet je precies waar je aan toe bent, en door grenzen te stellen is het mogelijk om je territorium af te bakenen – een soort: ‘Dit gedeelte van ons relatie is echt alleen van ons’. Wanneer je beiden weet dat jullie niet álles direct met een ander delen, blijven er voldoende elementen van jullie relatie over die echt tussen jullie blijven. “Als zoiets als swingen kan resulteren in langdurende relaties waar stellen openlijker naar elkaar toe zijn en waar het vertrouwen veel beter is en de band tussen partners sterker wordt, waarbij ze beiden gelukkige zijn, dan zal swingen voor degene bij wie het werkt wel de norm kunnen zijn voor de relatie”, zegt Date Visie. Dit gevoel, dat jullie samen iets delen waar niemand anders bij kan, zorgt voor een intensere band en een veilig, vertrouwd gevoel.
Wat moeten we doen als onze band toch is beschadigd?
Het kan gebeuren dat swingen voor jullie allebei goed uitpakt. In dat geval: gefeliciteerd met dit nieuwe, spannende hoofdstuk in jullie leven. Natuurlijk kunnen jullie ook allebei van een koude kermis thuiskomen, wat betekent dat jullie wat swingen betreft in elk geval op één lijn zitten; ervaring erbij, maar nooit weer. De derde mogelijkheid is dat een van jullie zich achteraf wilt terugtrekken uit het swingen, maar dat de ander er toch mee door wilt gaan. Deze twee laatste scenario’s kan de vertrouwensband in jullie relatie schaden en een gevoel van liefdesverdriet teweegbrengen. Hoe dan ook voelen jullie je wellicht schuldig, afgewezen, jaloers, etc. Wat nu? “Mearns (1991) onderzocht de relatie tussen verliefdheid, afwijzing en depressie. Bij 114 individuen die in de laatste acht weken waren afgewezen in de liefde, leed meer dan 40% aan een klinische depressie waarvan 12% aan een gemiddelde tot zeer ernstige depressie”, onderschat je partners verdriet – en dat van jezelf – dus niet na een ‘mislukking’ en geef jezelf en elkaar de tijd om er weer bovenop te komen. Hoe? “Trek nooit de bedoeling/intentie van je partner in twijfel. En trek ook de relatie zelf niet in twijfel. Alleen omdat jullie vandaag een probleem hebben betekent niet dat jullie relatie een probleem is”, zegt relatietherapeut Nelly de Jong op Confront.nl. Blijf uitgaan van het feit dat jullie relatie of vertrouwen tijdelijk in een impasse zit, maar dat jullie er ook weer uit kunnen komen. Realiseer je ook dat mannen en vrouwen anders omgaan met liefdesverdriet. “Er bestaan enkele belangrijke verschillen in hoe mannen en vrouwen omgaan met liefdesverdriet. Mannen hebben meer de neiging tot agressief gedrag en tot het stalken van hun voormalig geliefde. Vrouwen rapporteren daarentegen meer gevoelens van depressie en stress na te zijn afgewezen. Ook hebben ze meer de neiging om over hun gevoelens te praten dan mannen”, stellen Sizoo, Bulte en Würdinger. Houd rekening met deze verschillen en bedenk je dat ieder mens op een andere manier met zijn of haar gevoel omgaat. “Onthoud dat dingen waar je je druk om maakt in je relatie te maken hebben met verschil in regels die ieder van jullie voor zichzelf heeft gesteld”, legt De Jong uit. Zo komt wederom het belang van heldere en duidelijke afspraken naar voren; neem ze niet voor lief, maar maak ze bespreekbaar en schrijf ze desnoods op. Heeft je partner zich bijvoorbeeld niet aan de afspraak gehouden? Praat over waar deze behoefte uit voortkwam. Als jullie er echt niet uit komen, is een gesprek met een relatietherapeut aan te raden. Uiteindelijk houden jullie van elkaar en is jullie band sterk genoeg om er samen uit te komen; anders waren jullie sowieso niet aan dit avontuur begonnen.
Praten met iemand die je vertrouwt en ervaringen uitwisselen kan leerzaam zijn. Daarom willen we jullie, de lezers van dit artikel, uitnodigen om in de reacties jullie visie op het belang van vertrouwen in een relatie – en in het geval van swingen – met elkaar te delen. Hoe belangrijk is vertrouwen? Kan je band inderdaad sterker worden na een tegenvaller? Is een misstap van dit kaliber nog terug te draaien?
